Zoek op naam, auteur, ISBN

Zoek op thema

  

Boekbespreking 'Heilige onrust'

Boekbespreking

Frits de Lange HEILIGE ONRUST Een pelgrimage naar het hart van religie (2017)

 

Frits de Lange, hoogleraar ethiek en theologie,  komt op vrijdag 17 september aanstaande naar Klooster Wittem om te spreken over zijn boek HEILIGE ONRUST. Een mooie aanleiding om dit boek te bespreken.

 

De Lange richt zich in zijn boek HEILIGE ONRUST op mensen die geïnteresseerd zijn in spiritualiteit. Hij wil hen een taal bieden voor hun beleving van “overstijgend waarachtig leven”. De lange laat zich hierbij inspireren door ervaringen van de snel groeiende groep nieuwe Compostela gangers. Hij gaat dieper in op vier kenmerken van deze pelgrim 2.0.

Ten eerste is deze pelgrim letterlijk en figuurlijk volgens de Lange meer dan ooit een reiziger. Dit sluit aan bij onze tijd waarin niets meer vaststaat en altijd alles in beweging is. Gevolgen hiervan zijn dat er niet een Waarheid meer is - alleen nog een veelvoud van kleine waarheden -  en dat ons hart altijd onrustig is. Ten tweede is de nieuwe pelgrim volgens de Lange vooral op zoek naar zichzelf en is hij de regie over zijn leven soms helemaal kwijt. Ten derde is de ethiek van de pelgrim 2.0 gebaseerd op de gastvrijheid,  volgens de Lange de kernwaarde voor een interculturele samenleving. Ten vierde kijkt de pelgrim niet meer naar Boven, naar een Andere Wereld, maar naar voren, naar de dag van morgen. Hij bekommert zich niet zozeer om God als wel om zichzelf en om zijn fysieke leven, bijvoorbeeld om zijn vermoeidheid of zijn vieze lijf. Overigens omarmt de pelgrim de gruwelijke kanten van  het leven, zoals geweld, niet en wil hij fragiel en kwetsbaar leven beschermen. Dit geloof in het leven staat lijnrecht tegenover het cynisme, het niet meer kunnen houden van het leven.

 

Bij een aantal stellingen van de Lange zijn vraagtekens te plaatsen. Zo beweegt zelfs in onze zeer dynamische samenleving  lang niet alles: de homo sapiens beschikt bijvoorbeeld vanaf zijn ontstaan over zelfbewustzijn.  Als continuïteit bestaat, is ook de vraag naar DE waarheid mogelijk.  Een belangrijk manco van gastvrijheid als hoogste waarde is dat iedereen elkaar weliswaar respecteert maar niet elkaar opzoekt om samen te spreken en samen in actie te komen.  Ook blijft te vaag op grond waarvan De Lange  bepaalt wat goed en wat slecht leven is. Klassieke begrippen als naastenliefde en rechtvaardigheid bieden hier mee perspectief. Tot slot hoeft geloof in een persoonlijke, transcendente God niet achterhaald te zijn.

 

Het boek HEILIGE ONRUST is een toegankelijk geschreven, prikkelende stellingname  over de gewenste toekomst van spiritualiteit, geloof en religie in onze overwegend areligieuze cultuur. Het boek leent zich daarom uitstekend voor een dialoog over dit uiterst belangrijke thema. Een van de centrale vragen in deze discussie is: moeten wij ons tevreden stellen met een postchristelijke “minimum” spiritualiteit, zoals de Lange bepleit, of is er nog een toekomst voor een rijke, christelijke spiritualiteit ?

 

Jos Simons is vrijwilliger bij Pelgrimsoord Klooster Wittem

Deze korte recensie schrijft hij op persoonlijke titel

Het besproken boek is te koop in Kloosterboekhandel Wittem

www.kloosterboekwinkelwittem.nl/9789025905545